Johannes Westra van Holthe is in Vollenhove ‘wereldberoemd’ door zijn bijdrage aan de geschiedschrijving van de stad. Zijn boek met als titel: “Vollenhove 1354-1954 en haar havezathen, korte schetsen uit de geschiedenis van deze stad en van de havezathen en haar bewoners” vormde de basis voor deze website.

Het werk van Westra, uitgegeven in 1958 op basis van intekening, zou aanvankelijk verschijnen in 1954 bij de herdenking van het feit dat de stad Vollenhove zeshonderd jaar daarvoor stadsrechtenhad ontvangen. Hij werkte in Assen bij het Rijksarchief in Drenthe en was in 1938 gehuwd met een dochter van Baron Sloet tot Oldruitenborgh (Marxveld). Zo kende hij de geschiedenis van de familie Sloet, maar ook die van Vollenhove en omgeving. Toen zijn woning in Assen in de oorlog door de Duitsers werd gevorderd, kregen hij en zijn gezin een gastvrij onthaal op Marxveld bij zijn schoonfamilie.

Gezien zijn historische belangstelling is het niet vreemd, dat Westra in de gedwongen 'vrije' tijd veel archiefonderzoek verrichtte. Begin jaren vijftig, met de herdenking van 600 jaar Stad Vollenhove in het verschiet, begon hij aan het verzamelen van gegevens voor een boek om dat feit cachet te geven. Helaas werd het wat later – 1958 -, maar voor het eerst verscheen een boek waarin de geschiedenis van de stad Vollenhove werd vastgelegd en een beschrijving werd gegeven van de havezaten en andere historische gebouwen in en rond de stad. Het exemplaar in de bibliotheek van Vollenhove is stuk gelezen. Tot een heruitgave – er zijn slechts 200 exemplaren gemaakt – is het nooit gekomen.

Zijn boek is de ‘eenvoudige’ neerslag van een enorme verzamelwoede. Overal waar het Westra uitkwam, schreef hij zijn kennis neer, zonder daar veel structuur aan te geven. Er is geen alfabetische index op zaken en namen, en ook de volgorde van hoofdstukken is vrij willekeurig. De slechte toegankelijkheid was een belangrijke motivatie om zijn waardevolle gegevens te herrangschikken langs de ‘assen’ gebouwen, personen en jaartallen, en van daar uit te breiden.

Wie was J.W. Westra van Holthe

Johannes Westra van Holthe, geb. te Assen op 11 september 1898, ambtenaar Rijksarchieven in Drenthe en Overijssel, secretaris Raad van toezicht op de hervormde gemeenten in Drenthe, geschiedkundig auteur, overl. te Zwolle op 15 augustus 1978. 
Trouwt te Zeist op 24 augustus 1938 met Clara Johanna barones Sloet van Oldruitenborgh (zich noemende Sloet van Marxveld), geb. te Vollenhove op 22 oktober 1908, actuaris, overl. te Zwolle op 7 november 1996, dochter van ir. Anton Henri baron Sloet van Oldruitenborgh en Maria Digna Frederike barones d' Ablaing van Giessenburg, vrouwe van Giessenburg en Giessen-Nieuwkerk. Uit dit huwelijk nageslacht.

Zijn grootvader Aalt Willem Westra van Holthe liet zijn naam wijzigen van Westra in Westra van Holthe, dit gebeurde bij Koninklijk Besluit d.d. 22 dec. 1852. Hij was geboren op het huis Oldengaerde, familiebezit sinds 1808 op 14 mei 1832, daar overl. op 24 november 1913. 
Overgrootvader Mr. Jan Hendrik Westra is geb. te Harlingen op 29 maart 1803, overl. te Assen op 26 januari 1871, zoon van mr. Hendrik Jans Westra en Eva Fontein.
Trouwt 1) te Dwingelo op 10 augustus 1831 met jonkvrouw Rolina Gijsberta Susanna Eleonora van Holthe, geb. huis Oldengaerde op 6 september 1811, overl. huis Oldengaerde 26 mei 1832, dochter van jonkheer Aalt Willem van Holthe, burgemeester van Dwingelo, en Geertruid Agnes barones van Dedem. Zij kochten de havezate in 1808. Trouwt 2) te Dwingelo op 21 juni 1835 met jonkvrouw Susanna Leonora van Holthe, geb. huis Oldengaerde op 6 juni 1818, overl. te Assen op 23 maart 1907, zuster van zijn eerste echtgenote.

In 1808 kochten betovergrootvader Aalt Willem van Holthe en zijn echtgenote Geertruid Agnes van Dedem de havezate Oldengaerde aan het Westeinde van Dwingelo. Ruim 200 jaar later is het huis nog steeds in het bezit van zijn nazaten.  Via verschillende boedelscheidingen zijn landgoed en havezate los van elkaar komen te staan. De Westra van Holthe's hebben in de negentiende en twintigste eeuw een stempel gedrukt op het maatschappelijk leven van Dwingelo. Zij behoorden tot de rijkste inwoners van Drenthe. Aalt Willem stond in 1878 als hoogste genoteerd op de lijst van hoogstaangeslagenen (bronnen: Prakke, H.J. Deining in Drenthe, Assen, 1958³ en: Jaap Moes, Onder aristocraten. Hilversum, 2012, CD-Bijlage II, p. 1327-1328.).

Klokken

Westra van Holthe had in WO II vanwege een eerder verschenen boek van hem een belangrijke rol bij de vordering door de Duitsers van de kerkklokken in Noord-Nederland, vooral in Drenthe. Hij wist als lid van de commissie veel historisch waardevolle klokken te redden van de smelterij, door voorrang te geven aan recent gegoten of beschadigde exemplaren. De Duitsers hadden o.a. in Giethoorn een depot waar de klokken werden verzameld voor ze werden afgevoerd naar de smelterij in Hamburg. Omdat het huis van Westra van Holthe in Assen door de Duitsers was gevorderd, woonde hij tijdelijk in Marxveld in Vollenhove. Direct na de bevrijding spoedde hij zich naar Giethoorn en kon van daaruit een aantal rechtmatige eigenaren het goede nieuws brengen dat hun klok er nog lag.

Bronnen: 
- De Havezaten in het Land van Vollenhove en hun bewoners (Gevers, Mensema en Mooijweer, 2004)
- Nieuwe Drentse Volksalmanak, 2008: H.M. Luning, Drentse klokken in Duitse smeltkroezen, blz. 35-60
- De familie Westra van Holthe, een genealogie, door Erwin de Leeuw, Dwingelo